ماده ۲ قانون مدنی

ماده فوق در  تاریخ روز دوشنبه بیست و ششم آبان ماه ۱۳۴۸ در مجلس شورای ملی به تصویب رسیده است.

همه ایرانیان، خواه در داخل یا خارج از کشور باشند، پس از پانزده روز از تاریخ انتشار قانون مشمول آن می‌شوند. با وجود این، اگر کشور خارجی در وضعی قرار گرفته باشد که همه ایرانیان مقیم در آن جاهل به قانون باشند، کسی که از این وضع زیان دیده است می‌تواند جهل خود را به قانون در دادگاه اثبات کند و بدین وسیله از مکافات اجرا نکردن آن مصون بماند.

قبح عقاب بلابیان، دلالت بر این دارد که قانون، پیش از اجرا، منتشر و اعلان گردد و اجازه نمی‌دهد که آیین‌نامه‌ها و تصویب‌نامه‌های دولتی را، بدون انتشار و اعلان، لازم الاجرا دانست. لازم الاجرا بودن قانون، ملازمه با مسموع نبودن ادعای جهل به آن دارد. پس از اعلان قانون، ادعای جهل به حکم آن، صرف نظر از تقصیر یا عدم تقصیر مدعی جهل، پذیرفته نیست. وضع قانون، مشتمل بر سه مرحله تصویب، امضاء و انتشار است. پس از سپری شدن این سه مرحله، قانون به صورت قاعده حقوقی درآمده؛ و برای همگان قابل احترام می‌باشد.

حکم این ماده، راجع به احکام تکلیفی است؛ نه وضعی.