گروه قانون: فصل پنجم: در فرض و صاحبان فرض

از ترکه میت هر صاحب فرض، حصه خود را می‌برد و بقیه به صاحبان قرابت می‌رسد؛ و اگر صاحب قرابتی در آن طبقه مساوی با صاحب‌ فرض در درجه نباشد، باقی به صاحب فرض رد می‌شود، مگر در مورد زوج و زوجه که به آنها رد نمی‌شود، لیکن اگر برای متوفی وارثی به غیر از زوج‌ نباشد، زائد از فریضه به او رد می‌شود.

فرض سه وارث، سُدس ترکه است:

پدر و مادر و کَلاله اُمی اگر تنها باشد.

فرض دو وارث، ثلث ترکه است:

۱) مادر متوفی، در صورتی که میت اولاد و اخوه نداشته باشد.

۲) کلاله امی، در صورتی که بیش از یکی باشد.

فرض دو وارث، دو ثلث ترکه است:

۱) دو دختر و بیشتر، در صورت نبودن اولاد ذکور.

۲) دو خواهر و بیشتر ابوینی یا ابی تنها با نبودن برادر.

ثُمن، فریضه زوجه یا زوجه‌ها است، در صورت فوت شوهر با داشتن اولاد.

فرض دو وارث ربع ترکه است:

۱) شوهر، در صورت فوت زن، با داشتن اولاد.

۲) زوجه یا زوجه‌ها، در صورت فوت شوهر، بدون اولاد.

فرض سه وارث نصف ترکه است:

۱) شوهر، در صورت نبودن اولاد برای متوفاه، اگرچه از شوهر دیگر باشد؛

۲) دختر، اگر فرزند منحصر باشد؛

۳) خواهر ابوینی یا ابی تنها، در صورتی که منحصر بفرد باشد.

وراث دیگر، به غیر از مذکورین در دو ماده فوق، فقط به قرابت ارث می‌برند.

اشخاصی که گاه به فرض و گاهی به قرابت ارث می‌برند عبارتند از:

پدر، دختر و دخترها، خواهر و خواهرهای اَبی یا اَبَوَینی و کلاله‌ اُمی.

اشخاصی که به فرض ارث می‌برند عبارتند از: مادر و زوج و زوجه.